Enquête over Siméa handreiking MBO examinering Nederlands

Eén van onze leden heeft een casus voorgelegd waarin zij tolkte bij een MBO-examen spreekvaardigheid Nederlands voor een dove leerling. Deze tolk vindt het problematisch dat in feite niet het Nederlands van de dove leerling getoetst wordt, aangezien de uiteindelijke beoordeling vooral afhangt van de prestaties van de tolk. Hiermee wordt het probleem uiteindelijk bij de tolk gelegd, aangezien het zeer lastig is om het niveau van de spreek- en gespreksvaardigheid in NGT om te zetten naar hetzelfde niveau in het Nederlands. 

In de handreiking voor het MBO in 2015  is beschreven hoe je bij dove en (ernstig) slechthorende studenten de luister-, spreek- en gespreksvaardigheid toetst zonder dat dit het niveau van het examen en de betrouwbaarheid en validiteit van de examinering zou aantasten. Scholen zijn overigens niet verplicht om deze handreiking te volgen. In de handreiking staat: ' De beoordeling betreft dan het complete samenspel van kandidaat en tolk. Beoordeeld wordt hoe goed de kandidaat in staat is om, met behulp van zijn tolk gebarentaal, zijn boodschap over te brengen (spreekvaardigheid) of ' het gesprek te voeren' (gespreksvaardigheid).' De communicatieve competentie van de kandidaat moet steeds voorop blijven staan, ook in deze aangepaste setting. Hierbij past een holistische, globale beoordeling.'

N.a.v. deze casus hebben wij een gesprek aangevraagd met Siméa. Siméa begrijpt niet wat het probleem is, mogelijk omdat ze niet precies weten hoe een tolk werkt. We hebben afgesproken om meer feedback bij onze leden op te halen (d.m.v. deze enquête) over deze bepalingen rondom het examineren. Daarnaast hebben we om het standpunt gevraagd van de IGT&D hierover en van Dovenschap (van Dovenschap nog geen reactie ontvangen). 

Samenvattend  adviseert IGT&D:

• Structurele vrijstelling van het onderdeel spreekvaardigheid voor dove leerlingen;

• Alternatieve vormen van toetsing voor gespreksvaardigheid, zoals chat of NGT met directe beoordeling;

• Duidelijke afspraken dat wanneer een tolk betrokken is, er ook een beoordelaar aanwezig is die vaardig is in NGT;

• Herziening van de handreiking in samenwerking met dove ervaringsdeskundigen, tolken en deskundigen op het gebied van tolken, taalrechten en inclusief onderwijs.

Ons doel is om de handreiking aan te passen aan de hand van het advies van IGT&D zoals hierboven vermeld en de feedback van onze leden.

Wij verzoeken jullie daarom om aan de enquête deel te nemen. Het neemt ongeveer 10 minuten in beslag om deze in te vullen. We zijn benieuwd naar jullie ervaringen en meningen hierover!