Procesadvies van advocaten over de tolktarieven

Het is al enige tijd geleden dat we jullie bericht hebben over de laatste stand van zaken van een mogelijke procedure tegen het UWV over de tolktarieven.

We zijn hier zo laat mee omdat we de evaluatierapportage over het Cebeononderzoek van de Auditdienst Rijk afwachtten, die eigenlijk zou verschijnen in december/januari. We wilden de uitkomsten van dat rapport meenemen in dit bericht, maar hebben dat helaas nog steeds niet ontvangen.

Nadat wij na de ALV van april vorig jaar bij onze advocaten hebben aangegeven dat wij een procedure wilden starten tegen het UWV, zijn de advocaten eerst dieper in ons dossier gedoken. Ook bleek dat zij zelf advies van andere collega's wilden vragen die specifieke ervaring hebben in rechtszaken tegen de overheid. Op basis daarvan zouden zij een procesadvies afgeven aan de NBTG en de NSV.

Op 20 oktober 2023 hebben wij dat procesadvies uiteindelijk ontvangen. Het advies luidde (de korte samenvatting):

Er is het nodige aan te merken op het tweede onderzoeksrapport van Cebeon (verder: Cebeon II). Het is de vraag of voldoende onafhankelijk onderzoek is gedaan. De gebreken in de besluitvorming zijn echter niet zodanig ernstig dat daartegen met voldoende kans van slagen kan worden opgekomen in een procedure. In het licht van de maatstaf dat een beleidsregel alleen onrechtmatig is indien het betreffende overheidsorgaan in redelijkheid niet daartoe heeft kunnen komen, zijn de gebreken in de besluitvorming niet zodanig ernstig dat het Besluit onrechtmatig is. In het Besluit staat wel dat het UWV periodiek onafhankelijk onderzoek moet laten uitvoeren, maar nergens staat wat daar vervolgens mee moet gebeuren. Een overheidsorgaan heeft een ruime beleidsvrijheid en de drempel voor de rechter om daarop in te grijpen ligt hoog. De overheid is met andere woorden vrij om een andere afweging te maken en niet zonder meer de ontwikkeling van vergelijkbare tarieven in de markt te volgen, zoals hier speelt.  

De advocaten stellen dat de overheid veel beleidsvrijheid heeft en dat daardoor niet snel geconcludeerd wordt dat de overheid onrechtmatig handelt. Zij adviseren ons dus om niet te procederen. Zij zien in het feit dat de beroepsorganisaties niet betrokken zijn geweest in het tweede Cebeononderzoek (i.t.t. de ministeries en UWV), wél een aanknopingspunt voor nader overleg met het UWV over de winstopslag (ondernemersrisico), waarbij de inzet zou kunnen zijn dat dit punt dan wordt voorgelegd aan een onafhankelijke externe partij.

Dit advies viel ons uiteraard heel erg tegen. In november hebben wij overleg gevoerd met de NSV over dit advies en over de opties die wij nog hebben.

Hoewel wij het inhoudelijk niet geheel eens zijn met dit advies, zijn wij inmiddels wel tot de conclusie gekomen dat ons alleen de optie rest om geen procedure te starten tegen het UWV. Als we wel een procedure zouden willen starten, zouden we namelijk een andere advocaat moeten zoeken omdat de huidige advocaten geen procedure willen beginnen. Daarnaast heeft de NSV al aangegeven tijdens bovengenoemd overleg dat zij niet meer wil procederen. Dit betekent dat de advocaat- en proceskosten alleen door de NBTG gedragen zouden moeten worden. Deze twee feiten zorgen er voor dat de NBTG een te groot financieel risico zou nemen als zij zou volharden in de beslissing om een gerechtelijke procedure te starten.

De uiteindelijke beslissing om al dan niet te procederen ligt bij de ALV; dit punt staat dan ook op de agenda van de ALV van 15 april a.s. Daar zullen we een nadere toelichting geven en vragen van leden hierover beantwoorden.

Als we de rapportage van de Auditdienst Rijk hebben ontvangen, kunnen we op basis daarvan beoordelen of het zinvol is om opnieuw een gesprek met het UWV aan te vragen. Daarin kunnen we o.a. aan de orde stellen hoe toekomstige tarief-onderzoeken ingericht zouden moeten worden en welke elementen (zoals ondernemersrisico) mee zouden moeten wegen bij de tariefbepaling. Een en ander zal dus afhangen van de inhoud van het ADR-rapport. We hopen dat we dat rapport vóór de ALV ontvangen hebben, zodat we jullie daarover op tijd kunnen berichten.